MATERIAŁY SZKOLENIOWE 1. Przystosowanie auta - opisanie po krótce obowiązkowych modyfikacji. a) Przed każdym rajdem auto przechodzi kontrolę techniczną w namiocie techników -nie przejście kontroli dyskwalifikuje z rajdu ((nie wymontowywania na miejscu, coś nie tak - dyskwalifikacja)) b) Auto nie może być uszkodzone c) Auto nie może mieć wycieków, ani dymu z silnika d) Auto musi mieć apteczkę i gaśnicę proszkową ((odegrane tylko)) e) Lista i funkcja modyfikacji nieobowiązkowych - opisanie po krótce FUNKCJI dodatkowych modyfikacji (dlaczego warto je montować) -fotele kubełkowe i pasy wielopunktowe (trzymanie boczne, oraz utrzymanie się w fotelu podczas dachowań itd.) -System HANS - kołnierz ograniczający ruchy głowy (zmniejszenie sił działających na głowę to o 85%) -młoteczek do szyb i nóż do rozcinania pasów (szybsze wydostanie się z auta) -zmatowienie maski/pomalowanie jej na czarno (żeby promienie słoneczne nie odbijały się i nie raziły kierowcy) -wloty powietrza do kabiny i pod maskę (chłodzenie kabiny, zaś na masce - silnika) -felgi aluminiowe/magnezowy (mniejsza masa, większa trwałość. Minus - po uszkodzeniu nie nadają się do naprawy) -Usunięcie elementów łatwopalnych, dywaników itd. (zapobieganie rozprzestrzenianiu się ognia) -koło zapasowe (w razie awarii, uszkodzenia auta można wymienić i kontynuować rajd) 2. Przystosowanie kierowcy/pilota/załogi a) kombinezon rajdowy z rękawicami -ochrona przed rozcięciem kawałkami szkła, wytrzymałość na wyższe temperatury b) Obuwie sportowe c) Kask z komunikatorem ((krótkofalówka!)) -komunikator wystarczy jeden na całą załogę pojazdu, ale kaski mają mieć obaj kierowcy d) Kierowca i pilot nie mogą być pod wpływem alkoholu ani środków odurzających 3. Fizyka auta: Nie będę się zagłębiał w to jak zbudowane jest auto i jak działa. Na szkoleniu omówimy kilka podstawowych pojęć i ważnych informacji przy prowadzeniu auta. Nadsterowność, podsterowność. a) Utrata przyczepności, blokowanie się kół – odpuścić gaz, hamować pulsacyjnie b) Utrata stabilności – starać się taki sam nacisk na kołach z lewej i sprawej strony (nie najeżdżać na klify itd) c) Dostosowanie prędkości do warunków – w motosporcie jedzie się tak szybko, na ile pozwalają na to warunki. Uważać na hopach, uskokach, zjazdach, warto zahamować przed wyskokiem, żeby złapać przyczepność. Nie przekraczać prędkości maksymalnej auta (podczas zjazdów z górki itd.), bo auto nie jest do tego dostosowane f) Rozpórka – brak ochrony zderzeniowej, usztywnienie nadwozia g) Półklatka/rollbar – ochrona przed zmiażdżeniem dachu, uderzenia w tył, usztywnienie nadwozia h) Klatka – Ochrona przed zderzeniami czołowymi, bocznymi, tylnymi, dachowaniem, może pozwolić przeżyć ekstremalne sytuacje (spadnięcie z klifu, zderzenia przy dużych prędkościach) 4. Protokół bezpieczeństwa a) Załoga ma obowiązek informować organizatora o utrudnieniach przez komunikator b) Jeśli istnieje zagrożenie życia lub auto jest poważnie uszkodzone (np. dymi), należy przerwać próbę. Jeśli auto mimo uszkodzeń pojedzie dalej - można kończyć próbę ((ale należy odegrać uszkodzenia!)) c) Jeśli auto jest uszkodzone, ale nie istnieje zagrożenie życia, należy usunąć auto z drogi, włączyć światła awaryjne i usunąć auto z dala od trasy. Należy czekać na pomoc w okolicy auta, lub w aucie (chyba, że istnieje ryzyko pożaru) i trzymać się jak najdalej od samej trasy. d) Każdy członek załogi jest zobowiązany udzielić pierwszej pomocy w razie potrzeby 5. Fizyka auta przy wypadkach a) Zderzenie czołowe - symetryczne, niesymetryczne, skośne. -niska prędkość - uszkodzenia zderzaka, lamp, maski. Auto raczej może jechać dalej, choć może mieć uszkodzona chłodnicę. Załodze nie powinno się nic stać. -średnia prędkość - auto może się odbić i uderzyć w coś innego. Silnik wychodzi górą, łamie się kolumna kierownicza (żeby nie zabić kierowcy). Wybuch poduszek powietrznych (jeśli auto je ma) - mogą połamać nadgarstki kierowcy. Możliwe uszkodzenia kręgosłupa (które można uniknąć dzięki systemowi HANS). Kask chroni przy uderzeniach. Ryzyko połamania nóg. Ale przy dobrym zabezpieczeniu auta, te może wyjść bez szwanku. -wysoka prędkość - auto nie nadaje się do dalszej jazdy. Śmierć z miejsca. W lepszych wypadkach zmiażdżenie nóg, rąk, kalectwo. b) Zderzenie boczne – różne prędkości, (poziom uszkodzeń auta i załogi), odłamki szkła. -niska prędkość - uszkodzenie drzwi, może progu, może pęknięcie szyby, kierowcy raczej cali. -średnia prędkość - w niefortunnym wypadku ryzyko złamań. Wgniecione drzwi, uszkodzenie progów, podłogi auta -wysoka prędkość - raczej śmierć, zmiażdżenie, auto prawie, że przecięte w pół c) Zderzenie tylne – różne prędkości, wyrwanie do przodu, wpadnięcie bagażnika, koło zapasowe w wgłębieniu (żeby nie wpadło w kierowcę) -niska prędkość - przesunięcie auta do przodu, uszkodzenie zderzaka, tylnych świateł -średnia prędkość - duże odrzucenie auta do przodu, wpadnięcie bagażnika, możliwe uszkodzenie tylnego zawieszenia -wysoka prędkość - duże odrzucenie auta do przodu, jeśli auto nie wbije się odpowiednio głęboko to jest możliwość wyjścia bez uszkodzeń d) Dachowanie - Im większa prędkość tym większa możliwość kilku dachowań - im więcej dachów, tym większe szanse uszkodzenia konstrukcji dachu i śmierci. Auto z reguły samo wywrócenie na dach przeżyje. e) Wypadnięcie z trasy, w rów itd. -niska prędkość - raczej niewielkie uszkodzenia, ryzyko uszkodzenia felgi, przebicia opony -średnia prędkość - ryzyko uszkodzenia zawieszenia, ukręcenia półosi, wypadnięcia tylnej belki, zerwania się koła z piasty -wysoka prędkość - wysokie uszkodzenia auta, elementy zawieszenia, możliwe też poważne uszkodzenia karoserii f) Wodowanie - młotkiem w szybę, rozciąć pasy i wypływać g) Pożar w aucie -jeśli nie ma dużego ognia, dopiero się rozprzestrzenia to można gaśnicą. Jak już płomienie to uciekać -nie otwierać maski! Tylko uchylić i gasić w szczelinę pod maską (dopływ tlenu) 6. Kurs pierwszej pomocy 7. Szkolenie praktyczne a) Pytania wyrywkowe ze szkolenia - 3 pytania do grupy, kto podniesie rękę. Przykładowe pytania: -co oznaczają migające lampy awaryjne? -co robimy po wypadku w którym nie ma zagrożenia życia, ani potrzeby udzielenia natychmiastowej pomocy? -Jaka gaśnica jest potrzebna? -Jak gasimy pożar pod maską? -Jaki jest wymagany ubiór kierowcy? -Co daje system HANS? -Jak trzeba hamować przy dużych prędkościach? -Jak wydostać się z zwodowanego auta? -Przed czym przede wszystkim chroni półklatka? b) Procedura zawodów -Wszystkie załogi muszą być 15 minut przed rozpoczęciem zawodów -Wszyscy kierowcy ustawiają się przed namiotem techników w kolejności odwrotnej od ukończenia ostatniego rajdu tj. osoba która ukończyła ostatni OS jako ostatnia jedzie pierwsza. Jeśli startują w rajdzie kierowcy, którzy nie brali udziału w ostatnim OS, to oni startują jako pierwsi. -W namiocie technika auta przechodzą przegląd techniczny i dopiero wtedy ustawiają się w linii startowej -Po ukończeniu OSa, załogi ustawiają auta w wyznaczonym miejscu przez organizatora i czekają do końca rajdu c) Procedura jazd testowych -Podczas jazd testowych nie są zamykane ulice, stąd kierowcy na treningach są zobowiązani do przestrzegania przepisów ruchu drogowego -Trening musi być nadzorowany przez organizatora -Przed rozpoczęciem treningu, zespół może prosić organizatora o pokazanie przebiegu trasy d) Przejazd po trasie testowej – przed startem jedno pytanie z powyższej bazy. Jeśli odpowie źle to kolejne pytanie.